Dinamik el aletleri- dayanıklı ve güçlü

Restorasyon ve protez alanında şu an hangi yüksek hız enstrümanları mevcut? Bugünün teknoloji trendleri ne ve motorlar, kavrama sistemleri, ışık, soğutma ve bakım ile ilgili son gelişmler neler? Aşağıdaki bilgiler enstrümanlarınızı satın alırken göz önünde bulundurulması gereken güncel ve önemli hususları içermektedir.

Temelde frezi çalıştırmak için iki sistem vardır: havalı ve elektrikli sistemler.

Havalı sistemler ikiye ayrılır: türbinler ve havalı motorlar. Türbinlerde hız freze rotor ile direkt olarak iletilir. Rotor sıkıştırılmış hava ile dönen bir pervaneye sahiptir. Türbinler boşa döndüklerinde 330.000 ile 400.000 devire ulaşabilirler, ancak çalışma hızları bunun yaklaşık yarısı kadardır ve hava basıncına göre değişir. Güç aralıkları 10-22 watt arasındadır. Havalı motorlarda ise angldruva ve piyasemen aracılığıyla dolaylı olarak iletilir. Havalı motorlar yaklaşık 25.000 devir elde ederler. Angldruvalar farklı iletim oranlarıyla farklı devirler sağlayabilirler. Örneğin 2:1 redüksiyonlu bir angldruva ile yaklaşık 12,500 devir elde edilir.

Elektrikli motorlar ile 40,000 devire ulaşılır ve örneğin 1:5 iletim oranlı vir angldruva ile bu 200.000 devire kadar arttırılabilir. Maksimum güçleri 60 wattan yüksektir ve 3 Ncm torka sahiptirler.

Elektrikli motorlar ile 40,000 devire ulaşılır ve örneğin 1:5 iletim oranlı vir angldruva ile bu 200.000 devire kadar arttırılabilir. Maksimum güçleri 60 wattan yüksektir ve 3 Ncm torka sahiptirler.

Elektrikli motorla çalışan angldruvalar, tedavi boyunca diş dokusuna ya da protetik malzemeye dokunsa bile yavaşlamazlar veya durmazlar. Her zaman sabit bir kesim gücüne sahiptirler. Frez merkezleri angldruvalarda, türbinlere göre daha iyidir. Frez türbinlere göre daha az titreşim

Geliştirilmiş merkezleme, daha fazla hassasiyet, daha az zaman kaybı ve diş dokusunda daha az ısınma demektir. Avrupa'daki elektrikli motor trendi eski yapılardaki havalı sistemlerin onarım zorluğu ve maliyetlerinin yüksek olması neticesinde başladı. Elektrikli motorların sadece kolay kurulabilir olduğu değil aynı zamanda verimli çalışma sağladığı da anlaşıldı.

Bir kaç yıl içinde Avrupa ve Asya da seçkin hale gelen elektrikli motorlar, geliştirilmiş tasarımları, malzemeleri, ergonomileri ve ışıklarıyla Kuzey Amerika'da da popüler hale gelmeye başladı.

Angldruva ve piyasemenlerin geniş ürün yelpazesi genel ve klinik gereksinimleri karşılar. Üreticilerin büyük çoğunluğu hem bütün uygulamalar için hem de özel klinik uygulamalar için ayrı çözümler sunuyor.

Türbinler angldruvalara karşı
Bir türbinin avantajlarını sıralarsak: basit ve dayanıklı bir yapıları vardır, düşük maliyetli ve hafiftirler. Ancak, yıllar içinde türbinlerin yüksek ses seviyeleri sebebiyle duyma problemlerine sebep olduğu ortaya çıkmıştır; diğer yandan elektrikli motorlar ise, türbinlerden daha sessiz ve kulaklar için daha güvenlidir. Elektrikli motorların başka bir avantajıda birim zamanda türbinlere göre daha fazla diş kesebilmeleridir.


Işık olsun! Ama nerde ve ne tür?
Işıklı başlıklar son yıllarda yaygınlaşmaya başladı. Işık genel olarak halojen ampüllerle oluşturulur ve tedavi bölgesine cam çubuk aracılığıyla ulaştırılır. Bütün alanlarda tedavi bölgesinin geliştirilmiş aydınlatması gerekli hale gelmiştir. Bunun yanında, ışıklı başlıklar modern diş hekimliğinin standardı haline gelmeye başladı. LEDlerin (light emitting diode)ışıklı başlıklarda kullanılması olumlu bir gelişme. LEDli türbinler 2007 yılından itibaren kullanılmaya başlandı. Dayanıklı ve şok korumalı LED ışık, halojen ampüllere göre daha uzun ömürlüdürler ve tedavi alanını daha iyi aydınlatırlar.

Frezin yutulması ya da nefes borusuna kaçması hasta için hayati tehlike oluşturur. Bu üreticiler için önemli bir konudur bu sebeple yüksek hızda bile gereken merkez kaç kuvveti yaratılmaya çalışılır. Basit bir kavrama sistemi kolay çalışır ama press-buton sistemler kadar güvenli değildir.

Sharon C. Siegel, M.S., D.D.S. ve J. Anthony von Fraunhofer, M.S.C., Ph.D., F.A.D.M., F.R.S.C. tarafından yapılan çalışmalar sprey kanal sayısı ile kesim hızı arasında bir korelasyon olduğunu göstermiştir. Çoklu spreye sahip başlıklar tek spreyli başlıklara göre daha yüksek bir kesim hızına sahipler. H. H. Martin ve H. A. Gleinser, Freiburg tarafından yapılan çalışmalar ise, sprey akış hızı, sprey kanal sayısı ve tedavi boyunca diş maddesinin ısınma derecesi arasında bir ilişki saptamıştır.

Türbinler ve hız arttıran angldruvalartek, ikili ve üçlü sprey sistemleri kullanmaktadırlar. Özetle,çalışmalarda şu sonuca varıldı: 3lü sprey sistemi dakikada 50 ml su püskürterek ısınmayı büyük ölçüde engellemiştir. Daha az soğutma daha çok ısınmaya sebep olmuştur.Bununla beraber beşli sprey sistemi 2007 yılında kullanılmaya başlanmıştır.

Çoklu sprey sistemine sahip başlıklar, verimli bir çalışma, gelişmiş bir görüş açısı, tek spreyin tıkanmasından doğan riskleri ortadan kaldırma ve gelişmiş hasta güvenliği sağlar. Çoklu sprey sayesinde sprey kanallarından biri komşu dişe denk gelse bile yeterli soğutma sağlanır.

Tedavi alanını direkt aydınlatan ışıklı başlıklara ihtiyaç duyulmaktadır. Son yıllarda cab çubuk aracılığyla aydınlatmayı frezin birkaç milim yakınına kadar taşıyan halojen ışıklı başlıklar yaygın olarak kullanılmaya başlandı. LED (light emitting diode) ışıklı başlıklar ise ilk defa 2007 yılında üretildi 5500 K renk ısısı ve 25,000 lüks ışık yoğunluğuyla, LEDler tedavi alanına gün ışığı kalitesinde aydınlatma sağlar.

LED in başlığın kafasındaki konumu tüm tedavi alanının aydınlatılmısını sağlar. 2009 yılında ünitin güç kaynağına ihtiyaç duymadan içindeki jeneratörle ışığını üretebilen inovatif angldruvalar pazardaki yerini aldıç Bu teknoloji 2007 yılında cerrahi piyasemenlerle kullanılmaya başlanmıştı.

Işıklı başlıkla steril edilebilmeli ve termal dezenfeksiyona uygun olmalıdır, bu sayede günlük bütün vakalarda kullanılabilirler.

* Michael Pointner (Mühendis), Norbert Thuminger (Mühendis) tarafından 2009 yılında APDN 'de yayımlandı.